Βάσις τοῦ παντός ἐστιν ἡ πνευματικὴ κατάστασις τοῦ ψάλλοντος

Πρόσωπον ψάλτου

Μετὰ τὴν «μουσικὴ σύμπαντος» στὴν ἱεραρχία ἀκολουθεῖ κατὰ τοὺς πυθαγορικοὺς ἡ «ἀνθρωπίνη μουσική», διότι στὴν ἀνθρωπίνη φύση ἐπίσης ὑπόκειται ἁρμονία, ποὺ ἀπεικονίζει τὴν ἰσοῤῥοπία τῶν ἀντιθέτων ζωτικῶν δυνάμεων. Ἡ ἁρμονία εἶναι ὑγεία, ἑνῶ ἡ ἀῤῥώστια εἶναι δυσαρμονία καὶ ἔλλειψη συμφωνίας. Γι᾽αὐτὸ ὁ Πυθαγόρας θεωροῦσε τὴν μουσικὴ ὡς ἀναφαίρετη οὐσία τῆς ὑγείας καὶ τῆς ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου. Ὁ μέγας Ἰάμβλιχος, ὁ ἀπόγονος τοῦ Πυθαγόρα, μᾶς ἀναφέρει: «Ὁ Πυθαγόρας ὅρισε τὴν παιδαγωγία διὰ μουσικῆς, ἐξ ἧς προέρχεται ἡ θεραπεία τῶν ἀνθρωπίνων ἠθῶν».